واحد رسانه و تبلیغات شرکت بیتامین،یونس ترکچین،غزل فغانی_ در چند روز گذشته علیرغم ثبات چند ماه در قیمت مرغ شاهد افزایش قیمتها و ایجاد نوساناتی در بازار بودیم که برای بررسی علل این اتفاق به سراغ غلامحسین جافر رئیس هیئت مدیره مرغ گوشتی کشور و مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی استان گلستان رفتیم که در زیر مشروح این مصاحبه را میخوانید:
سوال:ممنون از وقتی که در اختیار ما قرار دادید، به عنوان اولین سوال، وضعیت جوجهریزیها در استان گلستان و کل کشور در حال حاضر چگونه است؟ آیا این روند افزایشی بوده است؟
جافر:جوجهریزیها به اندازه کافی در حال انجام است، حتی نسبت به سال گذشته روند افزایشی داشتهایم، در داخل استان هم روند به همین شکل است و در ۸ ماه گذشته در استان نسبت به زمان مشابه سال گذشته، ۱۱ میلیون قطعه افزایش جوجه ریزی داشتیم و از آنچه که پیش بینی شده بود، روند خوب پیشرفته است.
جوجه ریزی استان نیز تا تاریخ ۱۳ آذر حدود شش و نیم میلیون قطعه بوده که آمار خوبی است.
اخیراً نیز به مسئولان وزارت جهاد کشاورزی طی گزارشی آخرین وضعیت جوجهریزیها تا پایان سال را اعلام کرده ایم.
جدا از کمبود سویا کیفیت آن هم پائین است
سوال: با توجه به جوجهریزیها چرا اخیراً شاهد نوسانات قیمت مرغ بودهایم؟
جافر:بحث مرغوبیت و کیفیت نهادهها برای مرغداران در دوره پرورش خیلی مهم است که امسال متاسفانه جدا از کمبود کنجاله سویا کیفیت کنجاله وارداتی نیز پایین بوده است، این موضوع باعث شده که وزن گیری در فارمها به خوبی انجام نشود و مرغها سبک به بازار عرضه شود.
ماهیانه 10 میلیون جوجه یکروزه توزیع میکنیم
در بحث جوجهریزیها نیز اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی درخواست داده بود که خودش وارد شود و تخم مرغ نطفهدار و جوجه یک روزه وارد کند که این موضوع هم اتفاق افتاد و از ۱۸ آذر بیش از ۶ میلیون جوجه یک روزه از طریق اتحادیه بین مرغداران توزیع خواهد شد، البته این روند ادامه خواهد داشت، کارسازیهای لازم انجام شده که اتحادیه ماهیانه ۹ تا ۱۰ میلیون جوجه یک روزه وارد و توزیع کند.
سوال:درباره بحث جوجهریزیها در حال حاضر قیمت جوجه یک روزه رو به افزایش است که باعث گلایه تولید کنندگان شده است….
جافر: پیش از این و چندین بار با مسئولان انجمن جوجه یک روزه در وزارت جهاد جلساتی در این زمینه داشتهایم، حتی با وزیر جهاد نشستهایی را داشتهایم و پیگیر این موضوع بودهایم که حتماً سامانهای بابت جوجه یک روزه و جوجهریزیها داشته باشیم که حداقل بتوانیم از طریق این سامانه هم قیمت را کنترل کنیم هم شفاف سازی شود تا سرنوشت جوجههای تولید شده مشخص شود ما خیلی تلاش کردیم این اتفاق بیفتد و سامانه شکل بگیرد که متاسفانه این اتفاق نیفتاد و آن سامانه عملیاتی نشد.
سامانه جوجه یکروزه عملیاتی نشد/دستگاههای نظارتی به بحث قیمت ورود کنند
معمولا در پایان سال قیمت جوجه به دلیل افزایش تقاضاها افزایشی میشود اما نه تا به این اندازه که در برخی مواقع این عدد به ۳۵ تا ۳۶ هزار تومان برسد که تقریباً دو برابر قیمت مصوب است، شما تصور کنید یک مرغداری اگر بخواهد ۱۰ هزار قطعه جوجه ریزی داشته باشد باید چیزی حدود ۱۵۰ میلیون تومان نسبت به قیمت مصوب که ۱۷ هزار تومان است ما بهالتفاوت پرداخت کند که رقم معناداری است و بر هزینههای آنها میافزاید، انتظار داریم نظارتها در این حوزه افزایش پیدا کند، بنده خاطرم نیست در این چند سال گذشته حداقل قیمت جوجه یک روزه کاهش پیدا کرده باشد امیدواریم دستگاههای نظارتی ورود جدی به این موضوع داشته باشند.
بارها گفتهایم که فکری به حال مرغداران کنید هر وقت قیمت مرغ افزایشی میشود بگیر و ببندها شروع میشود اما درباره جوجه یک روزه آیا این اتفاق تاکنون افتاده است؟ خیر! متاسفانه در حال حاضر نظارت جدی بر صنعت طیور به ویژه در بحث جوجه یک روزه وجود ندارد.
نظارت جدی در بحث جوجه یکروزه وجود ندارد
وقتی هم که قیمتها افزایش پیدا میکند همواره نوک پیکان انتقادات به سمت مرغداران میرود شما فرض کنید مرغ زنده در سالن مرغداری ۶۶ تا ۶۷ هزار تومان است اما به دست مصرف کننده به قیمت 100 تا 105هزار تومان میرسد، بین راه چه اتفاقی رخ میدهد که مرغ ۶۶ هزار تومانی که نهایتاً باید ۹۰ هزار تومان به دست مصرف کننده برسد با قیمت بالای ۱۰۰ هزار تومان این اتفاق میافتد، باید این وسط دست دلالها و واسطهها کوتاه شود که با نظارت دقیق این اتفاق رخ میدهد.
سوال: پس این گرانیهای اخیر ارتباطی به تولید کننده ندارد؟
جافر: خیر ارتباطی ندارد، درب مرغداری مرغ زنده ۶۳ تا ۶۸ هزار تومان است چرا باید مصرف کننده مرغ ۱۰۵ هزار تومانی بخرد، اتحادیه نیز وظیفهاش تا درب مرغداری است و پس از آن اتحادیه مربوطه و مسئولان جهاد کشاورزی مسئول قیمت گذاری مرغ کشتار شده و تعیین قیمت آن هستند.
سوال: در حال حاضر مرغداران از لحاظ تامین نهادهها به ویژه کنجاله سویا گلایههایی دارند و گاهاً اظهار دارند که بیش از دو ماه زمان میبرد تا نهادهها به دستشان برسد، آقای پیمان پاک قائم مقام وزیر جهاد نیز اخیرا اعلام کرده روند تامین نهادهها بهبود یافته است، در حال حاضر این روند چگونه است؟
جافر: از چهار ماه پیش که وزیر جهاد دستور داد تا اتحادیه مرغداران نیز در کارگروه امنیت غذایی حضور داشته باشد از همان زمان کمبود کنجاله سویا را به صورت جدی مطرح کردیم و در آن زمان پیگیریهای لازم از سوی پشتیبانی امور دام در حال انجام شدن است، البته در آن زمان دولت در تامین کنجاله تولید کنندگان از آنها عقبتر بود اما الان شرایط قدری بهتر شده است.
70 هزار تن کنجاله سویا خریداری کردهایم
یک مصوبه هم داریم که خود اتحادیه با بازرگانان وارد مذاکره شوند که ما این اقدام را انجام دادهایم و حدود ۷۰ هزار تن خود اتحادیه سراسری کنجاله خریداری کرده است تا بین مرغداران توزیع کند، در حال حاضر وضعیت تامین نهادهها عالی نیست ولی بهتر شده است
سوال: درباره بحث کیفیت کنجاله سویا خود مسئولان وزارت جهاد کشاورزی نیز اذعان دارند که پروتئین کنجاله سویا باید حداقل ۴۲ باشد اما سویای که عرضه می شود پروتئینش زیر ۳۸ درصد است، این عدم کیفیت چه میزان در بخش تولید اثر خود را نشان میدهد؟
جافر: در بحث کیفیت کنجاله سویا بارها تشکلها و اتحادیههای ملی و استانی اعلام کردند که کیفیت کنجاله دریافتی پایین است، این نکته را باید مورد توجه قرار داد، وقتی کنجاله سویا در بازار کم باشد، مرغدار مجبور است از سویایی با پروتئین پایین استفاده کند و پرورش خود را انجام دهد و همین امر هم باعث شده در دوره پرورش مرغها به وزن مناسب نرسند، قطعاً یکی از عوامل التهابات اخیر در بازار همین موضوع بوده است.
در برخی مواقع حتی مرغداران نتوانستهاند نهادههای مورد نظر خود را خریداری کنند و در سامانه بازارگاه تیک اتحادیه را زدهاند که ما آن را خریداری و به مرغداران تحویل دادهایم، به طور نمونه اخیراً اتفاق افتاده شرکتی کنجاله سویا خریداری کرده بود که کیفیت آن مناسب نبود و بازگشت داده شد، حتی بر سر این موضوع آزمایشگاه دامپزشکی هم جریمه شد.
آزمایشگاه دامپزشکی برای تشخیص اشتباه کیفیت کنجاله سویا جریمه شد
سوال: یکی از بحثهایی که امروز مرغداران مطرح میکنند این است که در برخی مواقع نمیتوانند از سامانه بازارگاه نهاده خریداری کنند یا اصلاً وجود ندارد، اما همان سویا در بازار آزاد با قیمت مثلاً ۳۸ هزار تومان موجود است…
جافر: این سوال برای ما و همه وجود دارد اگر کنجاله سویا نیست باید برای همه وجود نداشته باشد در این بحث دستگاههای نظارتی باید جدیتر ورود کنند، بالاخره سویا که وارد میشود مبدا آن مشخص است اما در بحث توزیع نیازمند عزم جدی برای نظارت هستیم، که از عهده اتحادیه خارج است.
سوال: در بحث قیمتگذاریها به ویژه در کالاهای اساسی به مانند مرغ دولت اعتقاد دارد چون تامین ارز نیمایی از سوی آنها انجام میشود باید در قیمتگذاریها نقش داشته باشد، اما از سوی دیگر تولید کنندگان نیز اعتقاد دارند قیمتهایی که مصوب میشود هزینههای تولید را جبران نمیکند به طور نمونه در بحث قیمت مرغ مرغداران میگویند با توجه به افزایش هزینهها به ویژه جوجه یک روزه و کمبود کنجاله سویا توان عرضه مرغ خود با قیمت مصوب را ندارند؟
جافر: در هیچ کجای دنیا قیمت گذاری دستوری جواب نداده است، تجربه این را ثابت کرده است، از سوی دیگر صنعت طیور ۷۰ درصدش حداقل خصوصی است اما به همان اندازه دولت در آن دخالت دارد، به نکته خوبی اشاره کردید، دولت قرار بود که جوجه یک روزه و نهاده را به قیمت مصوب به مرغداران بدهد و مرغ را با قیمت مصوب تحویل بگیرد اما مگر این اتفاق افتاده است؟!
مگر دولت به تعهداتش عمل کرد که مرغ با قیمت مصوب میخواهد
اعتقاد ما این است که اگر دولت بحث قیمتگذاریها را رها کند مطمئن باشید که نه تنها قیمتها افزایشی نخواهد بود بلکه کاهشی هم خواهد بود، اگر بگیر و ببند داشته باشیم قطعاً افزایش قیمت داریم و دلالان و سودجویان نیز از این وضعیت سوء استفاده میکنند، تقاضای ما از دولت این است که حداقل در قیمتگذاریها و آنالیز آن نظرات کارشناسی اتحادیهها و انجمنها نیز لحاظ شود.
سوال:کارشناسان معتقدند باید بگذاریم عرضه و تقاضا بازار را تنظیم کنند…..
در تمام جهان قیمتها را عرضه و تقاضا مشخص میکند، منتهای مراتب این بحث مطرح شده است نمیدانم دلیلش چیست که دولت اصرار به دخالت در قیمتگذاریها دارد، اشکالی هم ندارد حداقل قیمتگذاریها منطقی باشد تا تولید کنندکنندگان رغبتی برای فعالیت داشته باشد.
این را بنده بارها اعلام کردم به والله ما به دنبال گران فروشی نیستیم ما میگوییم سود حداقلی داشته باشیم، وقتی قیمت مرغ و جوجه یک روزه بالا میرود بگیر و ببندها آغاز میشود اما قتی قیمتها پایین میآید آیا دولت به ما کمک میکند که هزینهها را جبران کنیم؟ خیر
بهوالله به دنبال گران فروشی نیستیم
خواهش ما از دولت این است که بگذارد عرضه و تقاضا بازار را تنظیم کند.
سوال: قرار بود وقتی سامانه ستکاوا راهاندازی شد اگر تولید کننده، مرغ خود را عرضه کرد و به فروش نرسید پشتیبانی امور دام آن را خریداری کند و ذخیره کند آیا این اتفاق الان رخ داده است؟ مضاف بر اینکه در حال حاضر انتقادات فراوانی به خود سامانه ستکاوا هم وجود دارد؟
جافر:هوشمندسازی فروش مرغ کار خیلی خوبی است و پیگیر هستیم که ۱۰۰ درصدی اجرا شود، درباره پشتیبانی امور دام برای خرید مازاد تولید هم در خرید تولیدات مازاد ورود نکرده است.
درباره سامانه ستکاوا باید چکش کاریهای لازم بر روی این سامانه انجام شود تا مسیر مرغ از مزرعه تا دست مصرف کننده مشخص و شفاف باشد.
سوال:در چند روز گذشته نوساناتی در قیمت مرغ به ویژه مرغ زنده ایجاد شد دلیل اصلی این موضوع چه بود؟
جافر: بخشی از این موضوع باز میگردد به بحث روانی وقتی در جامعه اعلام میشود مرغ در حال کم شدن است تقاضاها افزایش پیدا میکند، ممکن است این وضعیت تا چند روز آینده ادامه داشته باشد اما مطمئن باشید تا آخر ماه روند قیمتها دوباره کاهشی خواهد بود، البته این را هم عرض کنم در سنوات گذشته این وضعیت بوده و در مقطعی قیمتها افزایش داشته و دوباره کاهشی بوده است.
تا آخر ماه روند قیمت مرغ کاهشی میشود
یک دلیل دیگر را هم میتوان به عدم تامین به موقع کنجاله سویا برای مرغداران و عرضه مرغ با وزن کم دانست.
سوال: فکر میکنید تا پایان سال باز هم نوساناتی در قیمت مرغ داشته باشیم؟
جافر:با توجه به جوجهریزیهایی که انجام شده تا انتهای سال امیدواریم مشکل خاصی نداشته باشیم و تلاش میکنیم روند آرامش بازار تا پایان سال را حفظ کنیم.